FWS: stilstaande politiek is gemiste kans voor echt gezondheidsbeleid

Geen nieuws is vaak goed nieuws, maar nu is het slecht nieuws. Door de in 2024 ingevoerde verbruiksbelasting op frisdranken, sappen en siropen niet te herzien heeft het kabinet een enorme kans laten liggen om alsnog te kiezen voor een echte, brede suikertaks.

Sinds januari 2024 is de verbruiksbelasting op frisdranken en sappen verdrievoudigd. Met als gevolg dat de prijzen in de supermarkt fors zijn gestegen, zonder dat er een prikkel is om gezonder te produceren en te consumeren. De huidige verbruiksbelasting maakt namelijk geen onderscheid: zero-dranken, light-varianten en waters met een smaakje worden net zo zwaar belast als suikerhoudende dranken en sappen. De keuze om zuivel ook te betrekken in de verbruiksbelasting is een stap in de goede richting, maar ondertussen blijven andere suikerrijke productcategorieën volledig buiten schot, terwijl die samen goed zijn voor het overgrote deel van de suikerinname in Nederland.

De feiten: sinds 2012 hebben producenten van frisdranken en sappen het suikergehalte in hun producten met 38% teruggebracht. Het doel van 30% reductie in 2025 werd al in 2021 gehaald. Er liggen dan ook steeds meer gezonde alternatieven in het schap en de sector heeft vrijwillige afspraken gemaakt over marketing waarbij de leeftijdsgrens is verhoogd om jongeren minder te beïnvloeden. Dit laat zien dat zelfregulering werkt en dat de sector haar verantwoordelijkheid neemt.

Het kabinet heeft nu de kans om dat te belonen en tegelijk effectief gezondheidsbeleid te maken. In plaats van de huidige platte heffing is een slimme aanpak nodig. Een brede suikertaks op alle suikerrijke producten, met tarieven gebaseerd op suikergehalte. Dat stimuleert producenten om gezondere alternatieven te ontwikkelen, beloont gezonde keuzes van consumenten en levert daarnaast ook meer belastingopbrengsten op. De uitvoering is haalbaar; er ligt al een uitwerking in opdracht van de Rijksoverheid.

Door niets te doen, houdt dit kabinet een breed bekritiseerde, onlogische en oneerlijke belasting in stand. Zowel consumenten als producenten verliezen en er wordt ook geen gezondheidswinst geboekt. Onze oproep blijft daarom: vervang deze platte verbruiksbelasting door beleid dat gezondheid en innovatie centraal stelt. Alleen zo bouw je samen met het bedrijfsleven aan een gezonde generatie.