Laboratoriumonderzoek naar tanderosie

Nieuws /

De Consumentbond publiceerde vorige week een artikel in hun magazine ‘Gezondgids’ over tanderosie. Tanderosie is een vorm van gebitsslijtage waarbij tandglazuur oplost onder invloed van de etsende werking van zuren. Bij tanderosie zijn niet de suikers maar de zuren in voedingsmiddelen zélf de boosdoeners. De zuren, die in vele vormen van eten en drinken aanwezig zijn, maken dat het harde tandweefsel tijdelijk zachter wordt. Speeksel neutraliseert dit effect, waardoor het natuurlijk evenwicht in de mond zich kan herstellen en het glazuur weer langzaam harder wordt.

Laboratorium onderzoek door Consumentenbond

De Consumentenbond heeft in het laboratorium onderzoek gedaan naar diverse ‘frisse dranken’ en hebben de pH-waarde (zuurgraad) en buffercapaciteit (hoeveelheid titreerbaar zuur) van deze dranken gemeten. Op basis van deze meetresultaten en concludeert de Consumentenbond dat bepaalde ‘frisse dranken’ en vruchtensappen een hoge erosiepotentie hebben en dat consumenten op bewuste wijze dienen om te gaan met deze dranken. Tegelijkertijd geeft de Consumentbond aan dat verschillende factoren een rol spelen bij erosie, zoals de manier van consumeren, de droogheid van de mond en ziektes en medicijngebruik.

Ook emeritus-professor Truin en professor Huysmans van de Radboud Universiteit Nijmegen concluderen, na langdurige onderzoeken (El Aidi et al, 2009)¹ naar de oorzaken van tanderosie en de rol van zure voedingsmiddelen, dat waarschijnlijk meerdere factoren een rol spelen bij tanderosie. Zoals bijvoorbeeld de invloed van de wrijving van de tong, de samenstelling van het speeksel, tandenknarsen, het kauwgedrag en de “hardheid” van het voedsel dat wordt gegeten. Er is tot nu toe geen één op één relatie gevonden tussen frisdranken en tanderosie.

Werkelijkheid complexer dan in laboratorium

Raymond Gianotten, directeur FWS: “Enkele jaren geleden hebben wij professor Truin geïnterviewd over een onderzoek (Rijkom et al, 2000)² onder jongeren naar het effect van specifieke voedingsmiddelen op tanderosie. Hij geeft in dit interview aan dat er twee voedingsmiddelen in het onderzoek naar voren komen die aantoonbaar meer slijtage lijken te veroorzaken, en dat zijn mixdrankjes en zure groente zoals zuurkool. Uit het praktijkonderzoek komt niet naar voren dat frisdrank de gebitsslijtage versnelt, terwijl dit vaak wel de conclusies zijn van laboratoriumstudies. Dit duidt er op dat de werkelijkheid toch complexer ligt. Wat je in een laboratoriumonderzoek bijvoorbeeld niet kunt nabootsen is de bufferende werking van speeksel. Het is daarom belangrijk dat de verschillen van deze praktijkonderzoeken en laboratoriumonderzoeken goed in ogenschouw worden genomen, alvorens er conclusies worden getrokken. Gebitserosie wordt veroorzaakt door meerdere factoren (bijvoorbeeld tandenknarsen en ‘klemmen’ met de kaken) en kan niet één-op-één worden toegeschreven aan het drinken van frisse dranken.” 

Het Ivoren Kruis, de Nederlandse Vereniging voor Mondgezondheid, geeft de volgende adviezen voor een gezond gebit:

  • Beperk het aantal eet- en drinkmomenten tot maximaal zeven keer per dag (bij voorkeur drie hoofdmaaltijden en maximaal vier tussendoortjes);
  • Houd zure voedingsmiddelen en dranken zo kort mogelijk in de mond;
  • Wacht met tandenpoetsen tot minimaal een uur na het nuttigen van een zuur voedingsmiddel;
  • Gebruik een zachte tandenborstel en poets niet te hard; gebruik ook flosdraad, tandenstokers of ragers om de tanden schoon te maken.

[1] El Aidi H, Bronkhorst EM, Huysmans MC, Truin GJ (2009, februari). Dynamics of tooth erosion in adolescents: a 3-year longitudinal study. Geraadpleegd op 8 juni, 2017, van https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19799959/

[2] Rijkom HM, Truin GJ, Frencken JE, König KG, Bronkhorst EM, Van ’t Hof MA, Mulder J (2000, 12 december). Prevalentie  van erosieve gebitsslijtage in relatie tot de consumptie van vruchten en dranken bij tieners in den haag. Geraadpleegd op 8 juni, 2017, van https://www.ntvt.nl/tijdschrift/editie/artikel/t/prevalentie-van-erosieve-gebitsslijtage-in-relatie-tot-de-consumptie-van-vruchten-en-dranken-bij-tieners-in-den-haag